Ahvâl-i Anapa ve Çerkes

1798 tarihinde yazımı tamamlanmış olan bu kitabın kaynağı olan, Topkapı Sarayı Kütüphanesi - Hazine fonu No:1564 ile kayıtlı yazma eser, Ferah Ali Paşa'nın katipliğini yapan Kesbi lakaplı Haşim Mehmet Efendi tarafından kaleme alınmıştır.

Osmanlı Devleti'nin Kafkasya ile ilişkilerinde önemli bir kilometre taşı olan, Kuzey Kafkasya'da Çerkesya kıyısında bulunan Anapa kalesine Ferah Ali Paşa'nın tayini dönemini ve bu dönemdeki bölgenin durumunu göstermesi açısından önemli bir nitelik taşımaktadır.

Bu kitapta, Şapsığ kabilesine damat da olan Ferah Ali Paşa'nın siyaseti, Osmanlı Devleti'nin gerileme dönemindeki yapısı ve bölge halkının yaşam şekli ile ilgili çok ilginç anekdotlara rastlayacaksınız.