İBN TEYMİYYENİN SİYASET DÜŞÜNCESİ VE CİHAT DOKTRİNİ

İbn Teymiyye, ya kendisine sıkı sıkıya bağlı, fikirlerini mutlak doğru kabul eden takipçileri tarafından yüceltilmiş ya da onun görüşlerine muhalif bazı çevrelerce acımasızca eleştirilmiş ve fikirleri değersiz sayılmıştır. Bu durum onun düşüncelerinin her yönüyle, objektif bir şekilde incelemeye tabi tutularak ortaya konulmasının gerekli olduğunu göstermektedir. Günümüzde ortaya çıkan radikal selefî yapılar, hala İbn Teymiyye düşüncesi ve onun etkisinde kalmış düşünürlerin görüşlerine referansla dinî meşruiyetlerini sağlamaya çalışmaktadırlar. Bu anlamda İbn Teymiyye'nin özellikle din-siyaset anlayışı ve yine bu konuyla ilintili olan cihat doktrininin incelenmesi ve akademik çalışmalarla ortaya konulması gerekmektedir. Onun görüşlerinin nüfuz ve etki alanı ile fikirlerinin kastına uygun bir şekilde anlaşılıp anlaşılmadığı, doğrudan kendi eserlerinden incelenerek ortaya konulmalıdır. Bununla beraber içinde yaşadığı sosyo-politik koşullar ve bunların onun düşünce ve fiillerine etkisi incelenmelidir. Bu inceleme ile yaşadığı dönemin şartlarının düşüncelerini şekillendirmesi ortaya konularak, ürettiği fikir ve öğretilerinin olduğu gibi günümüze taşınmasının getireceği sakıncalara dikkat çekilmelidir. Biz bu çalışmamızla bu yöndeki ihtiyacın bir nebze de olsa giderilmesine katkı sağlamayı umut ediyoruz. Bu kitapta İbn Teymiyye'nin siyaset anlayışı, siyasîlerle ilişkileri, siyasî faaliyetleri ve cihat doktrini etraıca incelenmiştir. İbn Teymiyye'nin cihat doktrini içerisinde çokça tartışılan Şiîler ve Moğollara karşı yaptığı cihat çağrıları ve bu çağrıları ihtiva eden mektup ve fetvaları detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Onun bu düşüncesinin îtikadî, siyasî ve psikolojik temelleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu incelemenin ardından İbn Teymiyye'nin cihat öğretisinin, daha sonraları ortaya çıkan selefi eğilimli radikal gruplar üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Bu çalışma yapılırken 18. yüzyılda Muhammed b. Abdülvehhab ile başlayan Vahhabi hareketten başlamak üzere, siyasal İslâmcı düşüncenin öncüleri sayılan Ebu'l-A'lâ Mevdûdî ve Seyyid Kutup gibi düşünürler, Afgan cihadı teorisyeni Abdullah Azzam ve el-Kaide ile IŞID gibi silahlı selefi örgütlerin liderlerinin görüşleri incelemeye tabi tutulmuştur.